Nasze fińskie fascynacje

Zimowe czary na początku lata? Właściwie czemu nie? Kto powiedział, żeby lato zawsze świętować w czerwcu, a Boże Narodzenie w grudniu? I czy książki nie są właśnie po to, by w razie potrzeby przenieść się z końcówki listopada w sam środek wakacji albo ze szkolnej ławki do Narnii lub Nangijali? Z centrum Warszawy do niepozornej szwedzkiej wioski, z nudnego małego miasteczka do środka szalonej dżungli… Zresztą nie tylko zawartość biblioteczki może służyć takim podróżom. Wie o tym tytułowa bohaterka drugiej z kolei dla dzieci książki autorstwa Eliny Hirvonen (znanej w Polsce dzięki powieści „Przypomnij sobie”, którą miałam przyjemność tłumaczyć przed laty dla wydawnictwa W.A.B.). Księżniczka Czupurna posiada mianowicie absolutnie niezwykłą skrzynię skarbów, a w niej jedyny w swoim rodzaju zestaw czarodziejski: imponującą kolekcję koron, korale oraz pierścienie. Funkcje koron wiążą się ściśle z ich kolorami: kiedy księżniczkę najdzie ochota na wielką podróż, musi założyć na gło

Nie jestem wielką fanką kryminałów, ani tych dla dorosłych, ani dla dzieci. Sama przetłumaczyłam przed laty parę książek Jariego Mäkipää z serii o Klubie Detektywów Huragan, w których para bliźniaków rozwikłuje najróżniejsze zagadki. To były bardzo fajne pozycje i chętnie popracowałabym nad kolejnymi częściami z serii; intrygujący może być zwłaszcza „Klub Detektywów Huragan i grubiański youtuber”, który ukazał się w zeszłym roku. A jednak znacznie ciekawszy wydaje mi się nowy cykl autora, o którego pierwszej części „Masi Tulppa: Wstęp wzbroniony!” pisałam  kilka miesięcy temu . Tymczasem jednak wpadła mi w ręce niezwykle sympatyczna książka dla dzieci, która jest kryminałem z prawdziwego zdarzenia, ale dla czytelników młodszych niż ci, dla których adresuje swe książki Jari Mäkipää. Być może się mylę, ale wydaje mi się, że opowiastek detektywistycznych dla przedszkolaków lub uczniów pierwszych klas podstawówki można ze świecą szukać. Pewnie  również dlatego „Zagadka Wszechgubiciel

W książce Riiny Katajavuori i Salli Savolainen, o której pisałam już dwukrotnie ( tu i  tu ) ośmioletnia Vellamo odwiedza sąsiadów, bo chce ich poznać. Nie wiemy, do kogo należą żółte kalosze w nagrodzonej Finlandią Junior książce Sanny Mander (język fiński lubi wprowadzać czytelnika lub rozmówcę w zakłopotanie, mniej lub bardziej ukrywając płeć osoby, o której mowa). Jasne jest jednak, że zaginął klucz i właściciel (lub właścicielka) kaloszy musi go odnaleźć. I w tym celu odwiedza swych sąsiadów. „Zgubił się klucz” to książka zasługująca na uwagę nie tylko dlatego, że otrzymała w ubiegłym roku najważniejszą fińską nagrodę literacką przyznawaną utworom dla dzieci i młodzieży. Ciekawe jest, że autorka sama ją zilustrowała i napisała – i na dodatek napisała dwukrotnie, bo i po szwedzku, i po fińsku. Co więcej, cały tekst jest wierszowany. Stanowczo za słaba jest moja znajomość szwedzkiego, bym mogła oceniać tę książkę w jej pierwszej wersji językowej. Ale po fińsku „Zgubi

To będzie wpis nietypowy, bo po raz kolejny powracam do książki, o której już kiedyś pisałam - choć od wspomnianej notki, a także od ukazania się owej książki drukiem nie minęło nawet pół roku. Może warto jednak rozszerzyć moje zapiski także o teksty opisujące życie niektórych fińskich książek. Bo są tytuły, które faktycznie żyją własnym życiem. Oczywiście Muminki, które znają chyba wszyscy, jeśli nie dzięki książkom, to animacjom. W naszej kuchni są naczynia z Muminkami, córka ma fartuszek z Małą Mi, a nawet pies po deszczowych spacerach jest wycierany w swój własny ręcznik z wizerunkiem, a jakże, Bobka. Muminki można czytać w formie komiksów, książek obrazkowych, powieści dla dzieci (i nie tylko dzieci) autorstwa Tove Jansson, ale też jej licznych naśladowców. Można Muminki oglądać na scenie, dużym ekranie albo nawet zamienić z nimi parę słów podczas wizyty w Świecie Muminków w Naantali. Sama pisałam pracę magisterską na temat muminkowego cyklu Tove Jansson i przypuszczam, że książ

Nareszcie wiem, kim jest współczesna Pippi Langstrumpf. Po pierwsze wcale nie jest dziewczynką, tylko chłopcem. Nie mieszka w szwedzkiej Willi Pończoszance, tylko w zwykłym domu jednorodzinnym w jakimś fińskim miasteczku. Nie ma konia ani małpy, ani nawet psa, ale ma za to własny pokój z tabliczką „Wstęp wzbroniony”, a w nim wszystko, co do szczęścia potrzebne. A więc porządny komputer, konsolę do gry, przybory do rysowania, a nawet lodówkę oraz mikrofalówkę, dzięki którym codziennie można przygotować sobie na lunch pizzę bez potrzeby opuszczania ukochanych czterech ścian. Fińska Pippi Langstrumpf, jak na chłopca przystało, nie ma na imię Pippi ani Fizia, tylko Masi Tulppa. Marek Zatyczka? Zwykle przy tłumaczeniu książek adresowanych do czytelników starszych niż przedszkolaki nie decyduję się na zamianę imion czy innych nazw własnych na polskie (lub przynajmniej bardziej swojskie). Jednak w tej książce również w imionach kryje się sporo subtelnego humoru, więc gdyby jakiś wyda